Gaz Yapan Yiyecekler Nelerdir?
Gaz, şişkinlik, karın ağrısı gibi sorunlar yaşayan kişilerin beslenmelerini düzenlerken tüketmekten kaçınması gereken bazı besinler söz konusudur. Gaz yapan besinler listesi içerisine dahil edilebilecek gaz yapan yiyecekler şöyle sıralanabilir:
Baklagiller
Fasulye, mercimek, bezelye, nohut gibi baklagillerde bulunan rafinoz gibi kompleks karbonhidratlar, sindirim sürecinde gaz oluşumuna neden olur. Bunun yanında yüksek oranda lif içermelerinin de etkisiyle gaz yapan gıdalar arasındadır.1
Tam Tahıllar
Yüksek oranda lif içeren saflaştırılmamış buğday, arpa, çavdar gibi tahıllar sindirim sisteminde gaz oluşumuna neden olabilir. Bu tahıllar aynı zamanda gluten içermeleri nedeniyle glutene karşı hassasiyeti olan veya çölyak hastalığı bulunan kişilerde şiddetli karın ağrıları, şişkinlik, ishal gibi sorunlara neden olabilir.2
Peynir, Yoğurt ve Diğer Süt Ürünleri
Süt ürünlerinde bulunan laktoz, bazı kişilerde iyi bir şekilde sindirilemez. Bu durumda bağırsak bakterileri tarafından fermantasyon yoluyla parçalanan laktoz, gaz oluşumuna neden olabilir. Özellikle de bu ürünleri az tüketen kişilerde veya laktoz intoleransı bulunanlarda bu etkiler oldukça rahatsız edici olabilir.3
Kızartmalar ve Yağlı Besinler
Yağda kızartılmış ve bol miktarda yağ eklenerek hazırlanmış besinler, yağların sindiriminin zor olmasından kaynaklı olarak uzun bir sindirim sürecine sahiptir. Bu durum bu besinlerin gaz yapmasına neden olabilir.1
Gaz Yapan İçecekler Nelerdir?
Bazen gaz sorununun altında yatan neden tüketilen içecekler olabilir. Bu duruma yol açabilecek gaz yapan bazı içecekler şunlardır:
Gazlı ve Tatlandırıcılı İçecekler
Gazlı içecekler, gaz ve şişkinlik sorununun bir diğer yaygın nedenidir. Gazlı içeceklerde bulunan karbondioksit gazı, içecekle birlikte yutulduğunda sindirim sistemine ilerler ve burada gaz sancılarına neden olabilir. Bunun yanında düşük kalorili tatlandırıcılar arasında yer alan şeker alkollerini (sorbitol, eritrol gibi) içeren endüstriyel içecekler de gaz sorununu tetikleyebilir.4
Süt, Ayran ve Kefir
Laktoz içeriğinden kaynaklı olarak yoğurt, peynir gibi yiyeceklerde olduğu gibi süt, ayran ve kefir gibi içeceklerin tüketiminden sonra da bazı kişilerde gaz sorunu ortaya çıkabilir. Laktoz intoleransı bulunan kişilerde bu belirtiler çok daha şiddetli olabilir.3
Bira ve Şampanya
Alkollü içecekler arasından bira ve şampanya, gaz yapan içecekler listesinde yer alır. Hem içerdiği fermente karbonhidratlar hem de karbondioksit içeren gazlı bir içecek olması nedeniyle bira, gaz yapıcı özelliğe sahiptir. Yine gazlı bir içki türü olan şampanya da tüketimi sırasında gaz yutulmasına neden olduğundan şişkinlik sorununa neden olabilir.1
Gaz Yapan Meyve ve Sebzeler Nelerdir?
Brassica Sebzeleri
Brassica grubu sebzeler olarak tanınan lahana, brokoli, brüksel lahanası, karnabahar gibi sebzeler sindirimleri sırasında fazla miktarda gaz oluşumuna neden olabilir. Bu etki, sebzelerin içeriğinde bulunan rafinoz gibi kompleks karbonhidrat türlerinden kaynaklanır.4
Soğan ve Sarımsak
En çok gaz yapan besinler arasında yer alan soğan ve sarımsak; rafinoz ve sorbitol gibi kalın bağırsakta parçalanan fruktozu önemli miktarda içerir. Bu nedenle hemen herkeste gaz yapıcı özelliğe sahiptir.1,4
Elma ve Armut
Yüksek oranda lif içermesi nedeniyle gaz yapan meyveler arasında bulunan elma ve armut, herkesi aynı şekilde etkilemeyebilir. Ancak bunlar, şiddetli gaz sorunu olan kişilerin tüketirken dikkat etmesi gereken yüksek fruktoz ve lif içerikli meyve türleri arasındadır.1
Kuru Meyveler
Yüksek oranda lif içeren kuru meyveler, gaz yapan meyveler arasındadır. Özellikle de fruktoz içeriği nispeten yüksek olan elma, armut, üzüm, şeftali gibi meyvelerin kuruları belirgin şekilde gaz yapabilir.5
Gaz Yapan Besinleri Nasıl Tespit Ederiz?
En çok gaz yapan besinler yukarıda verilmiş olsa da her bireyin sindirim sistemi kendine özgüdür. Bir kişide gaz yapan besin diğer kişiyi hiç etkilemeyebilir. Bu nedenle gaz sorunu yaşıyorsanız bir süre boyunca beslenme günlüğü tutmanız faydalı olabilir. Gaz sorunu yaşadığınız günlerde önceki 24 saatte tükettiğiniz besinleri inceleyerek sizde gaz yapan besinleri kolayca tespit edebilirsiniz. Gaz yapan besinler tüketildikten sonra şu belirtileri gözlemleyebilirsiniz:6
- Karında şişlik ve gerginlik hissi
- Karın gurultusu ve karında ağrı
- Sürekli gaz çıkarma
Bu gibi etkiler oluşturan besinleri takip ederek eğer her tüketim sonrası gaz sorunu oluşturuyorsa söz konusu besinin tüketiminden kaçınabilirsiniz. Ayrıca düzenli egzersiz yaparak, bol bol su içerek, kabızlık söz konusuyla lifli besinleri yeteri kadar tüketerek, az az ve sık sık beslenmeye özen göstererek gaz sorununu minimuma indirebilirsiniz. Sindirim sistemine ilişkin sürekli devam eden sorunlarınız varsa hekiminize de danışarak muayeneden geçebilir, gerekli durumlarda probiyotik takviyeleri hakkında bilgi alabilirsiniz. Ayrıca konu ile ilişkili olabilecek “Yoğurt kabızlığa iyi gelir mi?”, “Sindirime iyi gelen bitki çayları” ve “Yaz meyveleri ve sebzeleri” gibi diğer konu başlıklarımızı da inceleyebilirsiniz.
Portakal gaz yapar mı?
Portakal fruktoz içeriği düşük meyveler arasındadır. Genel olarak tüketildiğinde gaz yapma riski olmadığı düşünülür. ancak aşırı portakal tüketimi sindirim sorunlarına neden olarak gaz ve şişkinliğe yol açabilir.1
Soğan gaz yapar mı?
Fruktan açısından zengin bir besin olan soğan aynı zamanda yüksek miktarda lif içerir. Fruktan vücut tarafından sindirilemez ve kalın bağırsaktaki bakteriler tarafından parçalanarak gaz açığa çıkmasına neden olur. Ayrıca soğandaki güçlü antioksidan bileşenler bazı kişiler tarafından tolere edilemez ve gaza yol açabilir.2
Turp gaz yapar mı?
Turp, vücut tarafından sindirilemeyen rafinoz ve yüksek oranda lif içerir. Rafinoz bağırsak bakterileri tarafından parçalanır ve açığa çıkan gaz şişkinliğe yol açabilir.3
Armut gaz yapar mı?
Armut, diğer pek çok meyvede olduğu gibi sindirimi zor bir karbonhidrat türü olan früktoz açısından zengindir. Anı zamanda bazı kişilerde ciddi sindirim problemi yaratan sorbitol içerir. Bu nedenle armut tüketildiğinde gaz ve şişkinlik görülebilir. 4
Mısır gaz yapar mı?
Mısır yüksek miktarda selüloz içerir. Selüloz vücut tarafından sindirilemez ve bağırsaktaki bakteriler tarafından parçalanarak gaz ve şişkinlik gibi sindirim sorunları yaratabilir.5
Patlıcan gaz yapar mı?
Patlıcan yüksek oranda lif içerir. Aşırı miktarda patlıcan tüketildiğinde gaz ve şişkinlik problemi yaratabilir. Aynı zamanda bazı kişilerde patlıcanın içindeki bileşenlere karşı oluşan alerji nedeniyle sindirim problemleri görülebilir. 6
Ayva gaz yapar mı?
Yüksek oranda lif içeriğine sahip olan ayva, sindirim sistemi hassas kişilerde gaz ve şişkinliğe yol açabilir. 7
Nar gaz yapar mı?
Nar, gaz ve şişkinlik riski düşük meyveler arasındadır. Ancak aşırı miktarda nar tüketildiğinde özellikle mide ve bağırsak sorunu yaşayan insanlarda gaz ve şişkinliğe yol açabilir. 8
Turşu gaz yapar mı?
Probiyotik açısından zengin bir besin olan turşu sindirim sağlığının korunmasında öneli rol oynar. Ancak sindirim sistemi hassas bazı kişilerde ve aşırı tüketildiğinde içeriğindeki probiyotikten dolayı turşu tüketimi gaz ve şişkinlik gibi problemlere yol açabilir. 9
Yeşil fasulye gaz yapar mı?
Posa açısından zengin bir sebze olan taze fasulye, vücut tarafından sindirilemeyen oligosakkarit bileşenler de içerir. Tüm bu bileşenler taze fasulye tüketimi sonrası gaz ve şişkinliğe neden olabilir. 10
Üzüm gaz yapar mı?
Vücut tarafından sindirimi zor bir karbonhidrat çeşidi olan früktozdan zengin üzüm, özellikle sindirim sistemi hassas kişilerde gaz ve şişkinliğe yol açabilir. 11
Enginar gaz yapar mı?
Enginar yüksek oranda lif içeriği nedeniyle gaz ve şişkinlik gibi sindirim problemleri yaratabilir. Aynı zamanda vücut tarafından sindirilemeyen fruktan açısından da zengindir. 12
Kestane gaz yapar mı?
Kestane, yüksek oranda nişasta içerir. Aynı zamanda mide tahrişine neden olan tannik asit açısından zengindir. Genel olarak kestane tüketimi sindirim sistemi için güvenli olarak kabul edilse de aşırı tüketildiğinde gaz ve şişkinlik gibi sorunlar yaratabilir. 13
Nohut şişkinlik yapar mı?
Nohut, bir kuru baklagil çeşididir ve diğer kuru baklagiller gibi vücut tarafından sindirimi zor olan rafinozdan zengindir. Rafinoz bağırsaktaki bakteriler tarafından parçalanarak gaz açığa çıkarır ve şişkinlik gibi sindirim problemlerine yol açabilir. 2
Kahve şişkinlik yapar mı?
Kendine özgü bir aromaya sahip olan kahve, güçlü antioksidan bileşenler ve organik asitler içerir. Bu bileşenler mide ve bağırsak mukozasında tahrişe neden olarak gaz ve şişkinliğe yol açabilir.14
Soda şişkinlik yapar mı?
Soda karbonatlı içecekler arasındadır. Yüksek miktarda karbondioksit gazı içerir. Bu nedenle bazı kişilerde şişkinlik ve gaz gibi sindirim problemleri yaratabilir.2
Avokado şişkinlik yapar mı?
Avokado, bir çeşit şeker alkolü sorbitol bileşeninden zengindir. Genellikle sindirim sistemi fonksiyonlarına destek olan avokado bazı insanlarda içeriğindeki sorbitolden dolayı gaz ve şişkinlik gibi sorunlara yol açabilir. 15
Bulgur şişlik yapar mı?
Lif açısından zengin bir besin olan bulgur aynı zamanda gluten proteini içerir. Özellikle gluten hassasiyeti olanlar ve çölyak hastaları bulgur tükettiğinde şişkinlik ve gaz problemi yaşayabilir. 16
Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.
